دیداردوست

رصد فرآیندهای تصمیم‌گیری تحریم

v فرآیند تحریم چند مرحله دارد:اول اتاق فکرهاست، مانند اتاق فکر کنگره­، «مرکز مطالعات کنگره آمریکا» چیزی شبیه مرکز پژوهشهای مجلس ما و اتاق فکرهای همگام با آن). در این اتاق فکرها نقاط قوت و آسیب اقتصاد ما را رصد می­کنند، مثلا می­گویند الآن روی بنزین ایران تمرکز کنیم.بعد، آن ایده می­رود در کنگره به صورت «قانون» تصویب و سپس ابلاغ می­شود به رئیس جمهور. سپس «آیین نامه­ی اجرایی» توسط دولت ایالات متحده نوشته و ابلاغ می­شود به کشورهای دیگر که اجرا کنند. دبیرخانه­ی شورای عالی امنیت ملی تمام این چهارمرحله را رصد می­کند. یعنی از ابتدا که ایده­ها در اتاق فکرهای آنها دارد بحث می­شود، تا انتها که آیین­نامه توسط رئیس جمهور می­خواهد ابلاغ بشود، این فرآیند چهارمرحله­ای توسط دبیرخانه­ی شورای عالی امنیت ملی رصد می­شود و بنا بر نوع طراحی آنها، طراحی مقابل آن انجام می­شود. این،­ باعث می­شود که شما سرعتتان افزایش پیدا کند.

عملکرد دبیرخانه شورا در بحث معوقات بانکی و رابطه آن با تورم

vمی‌گویند ما حجم زیادی از معوقات بانکی داریم. 70هزارمیلیارد تومان آماریست که منتشر هم شده است. خب این خطری بود برای سیستم بانکی، یعنی وقتی حجم معوقات بالا میرود، یعنی پولهای مردم، سپرده­های مردم رفته و برنگشته است. اگر سپرده­گذار مراجعه کند، ممکن است بانک به او بگوید موجودی ندارم که پولت را بدهم! این خطر بسیار بدیبرای سیستم بانکی است.

vیکی از پروژه­های بزرگ دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی همین بود که خطر پیش روی سیستم بانکی کشور را تحلیل و گوشزدکرد. هشدار داد که حجم معوقات بانکی بالا رفته و این باید مدیریت بشود. بحث بر سر معوقات بانکی بود که دبیر محترم شورا بصورت مستقیم در این مورد ورود کرد. بانک مرکزی دچار بحران و یک مسئله بزرگ شده بود. چهره های مختلف سیاسی، شرکتهای بزرگ دولتی و تیپهای مختلفی بودند که بالاخره حجم زیادی از معوقات متعلق به اینها بود. کار خیلی سنگینی بود. بنابراین به نوعی حمایت حاکمیتی و تخصصی و پشتوانه­ی شورای عالی امنیت ملی در این موضوع به کمک بانک مرکزی آمد و توانست با محوریت خود بانک مرکزی بحث را جلو ببرد.

vدر جلسات متوالی حتی درسطح کارشناسی، خود دبیرشورا برای این موضوع وقت گذاشت و کارگروه ویژه ای را برای این موضوع تشکیل دادند که الحمدلله خوب مدیریت شد و پیگیری شد و جلوی رشد سرسام آور حجم معوقات بانکی گرفته شد. برای بسیاری از بدهکارهای بزرگ بانکی احضاریه رفت و از ایشان خواسته شد که بیایند این بدهی ها را تعیین تکلیف کنند، قسط بندی کنند، شروع به بازپرداخت بدهی­ها کنند و این پولی که سپرده­های مردم بوده درواقع، دوباره برگرده به سیستم بانکی.امروز شما می بینید که این تقریبا موفق شد و الان به حدود 60هزارمیلیارد تومان رسیده و رشد فزاینده ای هم که داشت متوقف شده است و همه اینها هم بدون هیچ حاشیه­ی سیاسی انجام شد.

vدر سطح جامعه اینگونه مطرح بود که دادستان کل کشور و وزیر اطلاعات پیگیر این موضوع هستند، ولی شما اسمی از شورای عالی امنیت ملی و دبیرخانه ندیدید. درحالی که این پروژه از شش ماه قبل تر استارتش در اینجا خورده بود.

vوزارت اطلاعات همیشه بعنوان یک مسئله­ی روتین روی این موضوع کار میکند. اما نه اینکه حساس بشود که این موضوع بعنوان امنیت ملی دیده شود.مثلا وزارت اطلاعات روی موردی در بانک ملی کار میکند که مثلا دو نفر بدهکار حجم زیادی بدهی را دارند از سیستم خارج می‌کنند. این یک حالت موردی است. اما اینکه بحث معوقات دارد تبدیل به بحران می­شود و در حال حاضر اولویت امنیت ملی دارد را شورا تشخیص داد.

vرابطه با تورم:یکی از دلایلی که شورا به این مسأله ورود کرد بخاطر بحث «تورم» بود. چون حجم  نقدینگی بالا رفته بود و یکی از دلایل افزایش حجم نقدینگی بخاطر این بود که پولهای زیادی از بانک، بعنوان وامهای بانکی رفته بود و برنگشته بود.

vاولین بار رئیس جمهور این حرف را مطرح کرد. گفتند که سیصد نفر هستند که حجم زیادی از وامهای بانکی را گرفته اند و پس نداده‌اند. بعد آقای اژه­ای نامه دادند که اگر شما آن سیصد نفر را می شناسید به ما اعلام کنید. یعنی بحث ظاهرا در یک فضای سیاسی بود و بین مسئولین  بالاخره اختلافاتی  هم وجود داشت. موضوع داشت پیش می‌رفت. اما دبیرخانه­ی شورای عالی امنیت ملی همان موقع داشت این مسئله را پیگیری می­کرد، بدون اینکه یک حاشیه­ی سیاسی در این بحث دیده شود. یعنی مثلا دبیر شورا هیچوقت نیامد مصاحبه کند که بله ما داریم این موضوع را رصد می­کنیم و...