در دبیر خانه شورای عالی امنیت ملی چه می گذرد؟(4)
عملکرد شورا و دبیرخانه آن در حوزه اقتصادی و تحریمها
v تقریبا متمرکزترین و اصلیترین نهاد پیگیری بحثهای تحریم در کشور، شورای عالی امنیت و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی است. نهادهای دیگر کمک دهنده و یاری دهندهی این مرکزند.یعنی نظام به گونهای وظایف را تقسیم وتشریح کرده که بحث تحریم بصورت متمرکز توسط دبیرخانهی شورای عالی امنیت ملی پیگیری بشود و نهادهای دیگر هم بنابر موضوعاتی که با آنها درگیر هستند بعنوان عضو و بعنوان صاحب نظر، نظراتشان را مطرح میکنند. برای اینکه تصمیم گیری ها و رصدهای لازم انجام شود، ساختارهایی در داخل شورای امنیت ملی و دبیرخانهی شورا طراحی شده است که از جمله آنها «ستاد تدابیر ویژه ی اقتصادی» و «کمیته تدابیر امنیتی تحریم» است.
vستاد تدابیر ویژهی اقتصادی:از حدود 6سال قبل با مصوبه شورای عالی امنیت ملی تأسیس شده و بحثهای مربوط به تحریمهای اقتصادی در این ستاد پیگیری و ابلاغ و نهایتا به هیئت قانون بدل می شود.ریاست آن با معاون اول رئیس جمهور است و دبیرخانهی فعالیتهای کارشناسی و فکری آن هم ذیل دبیرخانهی شورای عالی امنیت ملی تعریف می شود.
vپس از تأسیس ستاد تدابیر ویژه اقتصادی، کمیتههای تخصصی تحریم در دستگاهها، ذیل این ستاد تأسیس میشوند. یعنی هم اکنون ما ذیل هر وزارتخانه، کمیتهی تحریم ویژهی آن وزارتخانه را با ریاست وزیر داریم: کمیتهی تحریم بانک مرکزی، کمیتهی تحریم وزارت صنعت و معدن و تجارت، کمیتهی تحریم وزارت نفت. بنابراین همهی موارد ذکر شده نشان میدهد که دبیر شورا یکی از اشخاص کلیدی کشور است که تقریبا میشود گفت، بیشتر از هر شخص دیگری درجریان مسائل تحریم و بحرانها و چالشها و خطراتی است که تحریم برای کشور به وجود میآورد.و یک بخش زیادی از وقت دبیر شورا برای این دست مسائل صرف می شود.
vدر مورد عملکرد در بحث تحریم ها، چون این مسائل رسانهای نمیشود، تنها کسانی که از نزدیک در کارند و حجم فشارها و خطرات و تهدیدات را متوجه هستند، میتوانند تشخیص بدهند که چند درصد از فشارها رفع شده و چنددرصدش هم اثرگذار بوده و آسیب رسانده.
vشورا تمام کارهایش با کمک دستگاههاست. نکتهای که اینجا وجود دارد: اینجا نقش «رصد» ، «طراحی» و «راهبری» و «تصمیم گیری» را برعهده دارد.یعنی برنامهریزی میشود، تصمیمگیری میشود، زمانبندیای که دشمن طراحی کرده اینجا رصد میشود و تحلیل میشود، و بر اساس آن زمان بندی و نقشههایی که دشمن طراحی کرده، اینجا نقشههای متقابلش طراحی میشود و با کمک خود دستگاههای اجرایی به سمت اجرا روانه می شود تا آن هدف صددرصدی دشمن که کمبود و کمیابی کالاهای اساسی و بنزین درکشور بوده، محقق نشود.
vبنابراین یکی از ویژگیهای مثبتی که میشود بعنوان نقطه قوت شورای عالی امنیت - برخلاف سایر نهادهایی که از دولت یک مقدار شاید فاصله دارند- برشمرد این است که تمام مسائل باکمک خود دستگاههای دولتی حل و فصل می شود؛ شاید بشود گفت در خیلی از مسائل تحریم، خود دستگاههای دولتی مثل بانک مرکزی و وزارت صنعت و معدن و تجارت بیشترین زحمت را کشیدهاند و بیشترین ارتباط را با دبیرخانهی شورای عالی امنیت ملی داشته اند.