سفارش تبلیغ
صبا ویژن

دیداردوست

علی شناسی در آثار شهید مطهری (1)

خدمات علمی امیر المؤمنین ( علیه السلام) 

نتیجه تصویری برای علی بن ابیطالب

علی ( علیه السلام ) و قرآن کریم  

على‏ (علیه‏ السّلام‏) از حدود ده سالگى با قرآن آشناست، یعنى سنّ على در این حدود بود که اوّلین آیات قرآن بر پیغمبر اکرم نازل شد و على مانند تشنه‏ اى که به آب زلال برسد آنها را فرا مى‏ گرفت و تا آخر عمر پیغمبر در رأس کاتبان وحى قرار داشت. 

على حافظ قرآن بود و همیشه قرآن را تلاوت مى‏ کرد، شبها که به عبادت مى‏ ایستاد با آیات قرآن خوش بود. با این وضع اگر سبک قرآن قابل تقلید مى‏ بود، على با آن استعداد بى ‏نظیر در سخنورى و فصاحت و بلاغت که بعد از قرآن نظیرى براى سخنش نمى‏ توان یافت، مى‏ بایست تحت تأثیر سبک قرآن از سبک قرآن پیروى کند و خود به خود خطابه‏ هایش به شکل آیات قرآن باشد، امّا مى‏ بینیم سبک قرآن با سبک على کاملا متفاوت است. 

آنگاه که على در ضمن خطابه‏ هاى غرّا و فصیح و بلیغش آیه‏اى از قرآن مى‏ آورد کاملا متمایز است و ستاره ‏اى را ماند که در مقابل ستارگان دیگر درخشش فوق العاده دارد.

(مجموعه آثار،   ج‏2 ، ص   215     الفاظ قرآن ..... ص : 213)

 

 

علی علیه السلام و کتابت قرآن

مرحوم صدر اثبات مى‏ کنند که اول کسى که قرآن را جمع آورى کرد و نوشت امیرالمؤمنین على‏ علیه‏ السلام‏ بود. اول کسى که قرآن را نقطه گذارى کرد- تا آن وقت نقطه گذارى در خط معمول نبود- ابوالاسود دئلى از اصحاب امیرالمؤمنین بود. اول کسى که در علم قرائت، کتاب تصنیف کرد ابان بن تغلب بود، و هم او اول کسى است که در معانى قرآن و توضیح لغات مشکله قرآن کتاب نوشت. اولین کسى که در فضایل قرآن کتاب نوشت، ابى بن کعب صحابى معروف است که شیعى است. اول کسى که در مَجازات قرآن تألیف کرد فراء، نحوى معروف است که شیعى و ایرانى است. اول کسى که در احکام قرآن کتاب نوشت محمد بن سائب کلبى است. اول‏ کسى که در تفسیر تصنیف کرد سعید بن جبیر بود «1» به هرحال در میان تابعین و شاگردان تابعین که در قرن اول و دوم مى‏زیسته‏اند، ده نفرند که به عنوان متخصص فن قرائت شناخته شده‏اند. هفت نفر از آن ده نفر معروفتر و مشهورتر و معتبرترند و به «قرّاء سبعه» معروفند. آنان عبارتند از: نافع بن عبد الرحمن، عبد اللَّه بن کثیر، ابوعمرو بن العلاء، عبد اللَّه بن عامر، عاصم بن ابى النجود، حمزة بن حبیب، على کسائى.

چهار نفر از این هفت نفر ایرانى‏ اند و سه نفر غیرایرانى. از چهار نفر ایرانى دو تن شیعه‏ اند و از سه نفر غیرایرانى نیز دو تن شیعه ‏اند.

علامه جلیل، مرحوم سیدحسن صدر در کتاب تأسیس الشیعة لعلوم الاسلام‏ «2» از شیخ عبد الجلیل رازى نقل مى‏ کنند که اکثر پیشوایان علم قرائت اعم از مکى، مدنى، کوفى و بصرى و غیرهم از عدلیه (شیعه یا معتزله) بوده‏اند.

(مجموعه آثار،ج‏14، 398، قرائت و تفسیر ..... ص : 397)